Stjórnlagaráð

Lýðræðistillaga

Ég undirritaður legg til að settar verði lýðræðislegar reglur um starfsemi allra félaga sem almenningur er skuldbundinn til að vera í, bæði beint og óbeint. Þá á ég við að reglur um kosningar til stjórna í slíkum félögum verði öllum félagsmönnum opnar svo jafnræði ríki.

Dæmi um slík félög eru t.d. stéttarfélög, bæði atvinnurekenda og launamanna. Þótt menn séu bundnir formlegri þátttöku eru þeir gerðir skyldir til að greiða í þessi félög reglubundin gjöld. Það er algengt að ekki er kosið í stjórnir stéttarfélaga á aðalfundum.  Hafðar eru verulegar hindranir á því að menn geti boðið sig fram til trúnaðarstarfa.

Annað dæmi um slík félög eru lífeyrissjóðir.  Sjóðfélagar hafa enga aðkomu að kjöri stjórnarmanna í stjórnum lífeyrissjóða. Þá er þekkt að menn sem ekki eru félagar í lífeyrissjóðunum eru kjörnir af stéttarfélögum.  Það er einnig yfirgengilegt að ekki sé kosið í stjórnir á aðalfundum þessara sjóða. Heldur er handvalið á bak við tjöldin í þessar stjórnir.  Þetta er því alvarlegra, að launamenn greiða í sjóðina heil 12% af þeim verðmætum sem laun og launatengdur hluti er sem fer í sjóðina. Allar þessar greiðslur mynda ekki eign í sjóðnum heldur svonefndan rétt. Þetta gerist þrátt fyrir að sjóðfélagar hafi enga formlega aðkomu að stjórnum þessara sjóða.

Þetta eru að sjálfsögðu ekki einu félögin, en ég á við öll félög sem þú verður að vera félagi í, án þess að þú hafir raunhæfan kost á því að standa utan við þessi félög.

Kveðja, Kristbjörn Árnason.